28 Temmuz Dünya Hepatit Günü yaklaşırken Türk Karaciğer Araştırmaları Derneği (TKAD) ve Viral Hepatitle Savaşım Derneği (VHSD) tarafından Gilead Sciences Türkiye'nin koşulsuz desteğiyle hazırlanan “Ulusal Hepatit B Eliminasyon Yol Haritası” konulu rapor 24 Temmuz’da gerçekleşen webinar toplantısında kamuoyu ile paylaşıldı. Raporun açıklandığı toplantı, Prof. Dr. Fehmi Tabak, Prof. Prof. Dr. Ramazan İdilman ve Prof. Dr. Sabahattin Kaymakoğlu’nun katılımıyla gerçekleşti.
Söz konusu rapor; Türkiye’de hepatit B’nin yayılımını durdurmak, hastalığın ilerlemesine engel olarak, hastaların yaşam kalitesini iyileştirmek ve uzun vadede hepatit B eliminasyonunu sağlamak amacıyla atılması gereken adımları içeriyor.
VHSD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Fehmi Tabak toplantıda şunları söyledi:
“TKAD ve VHSD olarak Türkiye’de hepatit B’nin kısa vadede yayılımını durdurmak, hastalığın ilerlemesine engel olarak, HBV ile enfekte kişilerin yaşam kalitesini iyileştirmek ve uzun vadede de eliminasyona katkı sağlamak için yola çıktık. Ulusal Hepatit B Eliminasyon Yol Haritası, hepatit B eliminasyonu için gelişim alanlarının belirlenmesi ve uygulamaların kolaylaştırılması amacıyla fikir önderleri ve ilgili paydaşların aktif katılımıyla hazırlandı.”
Türk Karaciğer Araştırmaları Derneği (TKAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan İdilman ise şöyle konuştu:
“Biz akademisyenlerin hazırladığı bu rapor, Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı’nın hepatit B alanı ile tamamen uyumlu niteliktedir. Bizlerin hazırladığı bu rapor, Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı’nı hepatit B alanında tamamlar nitelikte. Biz, bu çalışmada özellikle hepatit B için odaklı bir bakış açısı ve mikro seviyede, stratejilere en çok etki edebilecek, uygulanabilir projeleri ortaya koyarak, hepatit B alanında Bakanlığımızın programına katkı sağlamayı hedefledik.”
Türk Karaciğer Araştırmaları Derneği (TKAD) Yönetim Kurulu Üyesi Sabahattin Kaymakoğlu da şu konulara değindi:
“Hepatit B aşısının rutin çocukluk çağı aşı takvimine girmesiyle birlilkte 1997 ve sonrasında doğan kişilerin büyük bir kısmının primer aşılaması tamamlanmış oldu. 1997 öncesi doğan ve hepatit B aşısı olmamış kişiler açısından enfeksiyon riski hala var. Ancak, Türkiye’de hepatit alanında en yenilikçi tedavileri başarıyla uyguluyoruz. Bu süreçte hastaların ilaç tedavilerini ve doktor kontrollerini aksatmamaları tedavinin başarısı açısından oldukça kritik. Bu nedenle pandemi sürecinde tedavisini yarım bırakan veya rutin kontrollerini erteleyen hastaların vakit kaybetmeden hekimleriyle iletişime geçip, tedavilerine ve rutin kontrollerine titizlikle devam etmelerini istiyoruz Aksi halde kontrolsüz, iltihabi aktivitesi veya organ yetersizliği bulunan karaciğer hastalarında Covid-19 daha ciddi seyredecektir“
YOL HARİTASI NASIL HAZIRLANDI?
Ulusal Hepatit B Eliminasyon Yol Haritası, Sağlık Bakanlığı “Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı”nın öngördüğü yönde, hepatit B eliminasyonu için gelişim alanlarının belirlenmesi ve uygulamaların kolaylaştırılması amacıyla fikir önderleri ve ilgili paydaşların aktif katılımıyla hazırlandı.
Türkiye ve dünyadaki mevcut strateji ve planlar incelendi, hekimlerle ön görüşmeler gerçekleştirildi ve Diyarbakır, İstanbul, Ankara’da düzenlenen çalıştaylar sırasında önerilen projeler ışığında Ulusal Hepatit B Eliminasyon Yol Haritası oluşturuldu.
TÜRKİYE’DE HEPATİT B ELİMİNASYONU İÇİN ÖNERİLER
Temel amaca götürecek Hepatit B Ulusal Planı’nın oluşturulması için ana stratejiler ise 6 ana başlıkta toplandı:
Farkındalığın Artırılması
Bağışıklamanın Artırılması
Tarama / Sürveyans
Bulaşın Azaltılması
Tedaviye Erişimin Artırılması
Tedavinin Etkilerinin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi
Dünyada her üç kişiden birinin HBV ile karşılaştığı ve yaklaşık 250 milyondan fazla kişide HBV enfeksiyonu olduğu biliniyor. Türkiye’de ise 18 yaş üstü her 3 kişiden birinin HBV ile karşılaşmış olduğu, erişkin yaş grubunda 2 milyondan fazla kişinin HBV ile enfekte olduğu tahmin ediliyor. Hepatit B virüsü bulaşı, akut ve/veya kronik hastalığa sebep olabiliyor.
Kronik hepatit B (KHB) enfeksiyonu; genellikle semptom vermeden uzun yıllar devam eden ve sıklıkla siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve bunlara bağlı karaciğer nakli gerekliliğine veya ölümlere yol açabilen bir karaciğer hastalığı. Viral hepatitler tüm dünyada yaygın ve ülke ekonomisini olumsuz etkileyen önemli bir halk sağlığı sorunu olarak görülüyor.
Toplantı sırasında, hepatit B ile enfekte kişilerin düzenli takip ve tedavi ile uzun ve sağlıklı bir ömür yaşayabildiğine dikkat çeken hekimler, pandemi sürecinde tedavisini yarım bırakan veya rutin kontrollerini erteleyen hastaların vakit kaybetmeden hekimleriyle iletişime geçip, tedavilerine ve rutin kontrollerine devam etmeleri çağrısı yaptı.