Türkiye genelinde koronavirüse karşı yapılan aşılama çalışmaları, 2021 yılının ilk günlerinden itibaren çeşitli risk gruplarına öncelik verilerek planlı bir şekilde yürütülüyor. Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu tarafından öncelikle büyük risk altındaki sağlık çalışanları ve ileri yaş bireyler aşı programına dahil edildi. Aşı programı ile alakalı konuşan genel cerrahi uzmanı Doçent Doktor Hasan Erdem, “Morbid obez bireyler; bu hastalığın taşıdığı riskler, tedavilerindeki güçlükler ve yüksek ölüm oranlarından dolayı aşılama için öncelikli gruplar arasına dahil edilmeli” önerisinde bulundu.
“Obezite, beraberinde birçok yandaş hastalığın eşlik edebildiği ciddi bir sendrom”Dünya Sağlık Örgütü’nün sınıflamasına göre beden kitle indeksi 40 kg/m² olan bireyler morbid obez olarak adlandırılıyor. Obezite, özellikle akciğer ve kalp hastalıkları, çeşitli kan dolaşımı bozuklukları, insülin direnci veya diyabet gibi ek hastalıkların eşlik edebildiği ciddi bir sendromdur. Bu durumda obezite hastalarının sağlıklı bireylere göre enfeksiyonlara karşı daha savunmasız olduğu bilinmektedir. Obezite hastalarına COVID-19’un bulaşması durumunda tablo kötüleşiyor, tedavi güçleşiyor ve ölüm riski bu hastalarda daha da artıyor.’’
“Obezite COVID-19’un şiddetini arttıran önemli bir etken”Obezite ve COVID-19 arasında riskli bir ilişki olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Erdem, şöyle devam etti: “Obezite hastalarının bağışıklık sistemleri, çeşitli mekanizmalarla zayıflıyor. Özellikle karaciğerde olmak üzere tüm iç organlarda ve kas-iskelet sisteminde bulunan fazla yağ dokusu metabolizmanın düzenli bir şekilde çalışmasını engelliyor. Ayrıca bu hastaların akciğer kapasitelerinin az olması ve beraberinde bulaşan enfeksiyona karşı bağışıklık sisteminin zayıflığı da tedaviyi güçleştiriyor. Dolayısıyla obez bireyler COVID-19’u daha ağır geçiriyor. Her ikisi de 40 yaşında olan iki bireyi düşünelim. Birinin kilosu sağlıklı seviyelerde, diğerinin ise morbid obezitesi var. Olası bir COVID-19 bulaşında kuşkusuz morbid obezitesi olan bireyin bu hastalığı daha ağır, hatta ölümcül geçirme ihtimali daha fazladır.”
“Morbid obez bireyler aşılama çalışmalarında öncelikli grupta olmalı”Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu’na; “Özellikle morbid obez bireyler aşılama çalışmalarında öncelikli grupta olmalı.” önerisinde bulunan Doç. Dr. Hasan Erdem, yapılan bilimsel araştırmalardan örnek göstererek şu bilgileri verdi: “İngiltere Sağlık Bakanlığına bağlı Public Health England (İngiltere Halk Sağlığı Kurumu)’ın 2020 yılının Temmuz ayında açıkladığı verilere göre vücut kitle indeksi 35-40 kg/m² arasında olan bir kişinin COVID-19’dan dolayı ölüm oranının yüzde 40 artabileceği, eğer vücut kitle indeksi 40kg/m² ve üzeri ise bu oranın yüzde 90’a kadar çıkabileceği ihtimali üzerinde duruluyor. Tabi ki dünya olarak salgınla mücadelede henüz birinci yılımızı doldurmak üzereyiz. Dolayısıyla kesin verilerin alınması ve bilimsel alanda ortaya koyulması önümüzdeki zamanlarda da devam edecektir ancak, virüs kaynaklı ölüm oranlarında obezitenin ciddi bir etkisinin olduğu gerçeğini göz ardı etmemek gerekiyor.”
“Kısıtlamaların sürdüğü bu zamanlarda beslenme alışkanlıklarına da dikkat edilmeli.’’COVID-19’a karşı mücadelede dikkat edilmesi gereken hususlardan da bahseden Doç. Dr. Erdem, sokağa çıkma kısıtlamaların sürdüğü bu günlerde beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmesi ve olabildiğince hareketli bir yaşam tarzının benimsenmesi gerektiğini vurgulayarak, “Yaklaşık bir yıldır kısıtlamalarla yaşıyoruz. Evlere kapanmak zorunda kaldık ve büyük bir çoğunluğumuzun bu süreçte kilo alması kaçınılmaz oldu. Ancak bu süreçte hem obeziteye hem de COVID-19’a karşı ortak tedbirler almanın çeşitli yollarını öğrenmeliyiz. Özellikle beslenme alışkanlıklarımızı gözden geçirmeli, bağışıklık sistemini güçlendirici besinleri tüketmeye özen göstermeliyiz. Aşırı kalorili ve trans yağa sahip endüstriyel hazır gıdalarla aramıza set çekmeliyiz. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’nın çeşitli risk grupları için belirlediği sokağa çıkma izinlerini mutlaka değerlendirmeli yürüyüş, temiz hava ve egzersiz aktivitelerine önem göstermeliyiz.” tavsiyelerinde bulundu.