Macar Başbakan Orban ise "Askıya alma, dondurma gibi şeyleri desteklemiyoruz" diyerek Türkiye’nin AB üyelik sürecine destek verdiklerini vurguladı. Orban’ın konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Evlenecek delikanlı gibi şunu söylemeliyim" yönündeki ifadesi de salonda gülüşmelere neden oldu.
Başbakan Binali Yıldırım, Çankaya Köşkü’nde Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile yaptığı başbaşa görüşme sonrası ortak basın toplantısı düzenledi. Yıldırım, Macaristan Başbakanı Orban’a Macarca "Üdvözölyük" yani "Hoşgeldiniz" dedi. Yıldırım’ın bu sözleri Macar Başbakanı güldürdü. Yıldırım, konuşmasına "Yani aynı kökten geliyoruz ama dilimizdeki kelimelerin telaffuzu kolay değil. Hepimiz Atilla’nın torunlarıyız. Bu sabah iki ülke arasında yüksek düzeyli stratejik iş birliği toplantısını yaptık. 6 bakan bu toplantılarda bizlerle beraber olduk. Çeşitli konularda da az önce anlaşmaların imzalandı. Dost Macaristan hükümetinin 15 Temmuz darbe girişimi ve sonrasında ülkemizle gösterdiği dayanışma için teşekkür ediyorum. Macaristan 16 Temmuz sabahı, hiçbir terüddüt göstermeden ülkemize, demokrasimize seçimle işbaşına gelen Cumhurbaşkanı, hükümetimiz ve Türk halkına açık bir destek vermiştir. Macaristan’ın bu tutumu, bazı dost bildiğimiz ülkelere önemli bir ibret olmuştur" ifadelerini kullanarak devam etti.
Macaristan ile tarihten gelen bir dostluk olduğunu anlatan Yıldırım, üst düzey ziyaretleri devam ettirme kararının alındığını, ikili siyasi ilişkilerin iyi olduğunu kaydetti. Yıldırım, ticaretteki artış hızının beklenti altında olduğunu ve bunun iyileştirileceğini ifade etti.
Macaristan’dan Türk iş adamlarına seyahat kolaylığı sağlaması yönünde beklentilerinin olduğunu hatırlatan Yıldırım, "Ortak sınırımız olmasa bile Macaristan’ı komşumuz olarak görüyoruz. Coğrafi yakınlığımız, ilişkilerimizin gelişmesinde bize büyük bir avantaj sağlıyor. Avrupa’nın kalbine geçiş yolunda olan Macaristan ile Avrasya’nın kalbinde olan Türkiye ile ortak yatırım fırsatları Balkanlar, Avrupa ve Türkiye’nin bulunduğu coğrafyayı yakından etkiliyor. Macaristan’ın Türkiye’deki uzun vadeli yatırımlarını hızlandırmasını arzu ediyoruz" şeklinde konuştu.
Başbakan Yıldırım, ortak kültür mirasının ihya edilmesi bağlamında kültür varlıklarını kapsayan restorasyon çalışmalarının Macaristan hükümetiyle yakın iş birliği içerisinde gerçekleştirmek istediklerini de dile getirdi. Birçok kardeş şehir ilişkilerinin olduğunu anlatan Yıldırım, bunu daha da geliştirmek istediklerine dikkati çekti.
Araştırma, geliştirme, bilim ve teknoloji konularında Macaristan’ın önemli başarılarının olduğuna işaret eden Yıldırım, gençlik ve spor alanında da yapılacak birçok projenin olduğunu belirtti.
"KENDİMİ EVİMDE GİBİ HİSSETTİM"Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Türkiye’ye 4 yıl önce resmi ziyarette bulunduğunu hatırlatarak, "O zamandan bu yana çok şeyler oldu Türkiye’de. Yine de benim gibi 4 yılda gelen birisi için, 4 yıldaki gelişmeler karşısında insan şaşırıyor. Gelişmeler için Başbakanı kutluyorum. Bir komşuluk duygusu var iki halk arasında. Birbirlerimizin hayatındayız gibi. Burada kendimi evimde gibi hissettim" dedi.
Türkiye’nin, Avrupa’nın anahtar öneme sahip müttefiki olduğunu anlatan Orban, Başbakan Yıldırım’a güvenlik, terörizme karşı mücadele ve uluslararası göçle mücadele konusunda teşekkür ettiğini kaydetti. Orban, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Ekonomi konusunda Sayın Cumhurbaşkanı bize ödev vermişti, iş zirvesinde. Macar-Türk iş ticaret hacminin 5 milyar dolara çıkarılması için. Yüzde 17’lik bir artış oldu. Yakında bir milyar doları bulacak. Bu şekilde 3 milyar doları aşacağız demektir. Bunun için de iş adamlarımızı getirdik. Onların iş adamlarıyla fırsatları değerlendirmesi için. Sayın Başbakanı resmi ziyarete davet ettim."
Yıldırım ve Orban, açıklamaları sonrası gazetecilerin sorularını cevapladı. Bir gazetecinin, "gerçekleştirilecek projeler ve karşılıklı ticaret hacmine" ilişkin sorusuna Macar Başbakan Orban, "Ekonomik ilişkilerimiz bu yılın verileri de gösteriyor, piyasa mekanizması temelinde iyi bir gelişme gösteriyor ancak potansiyelimiz çok daha fazla. Şöyle bir teşvikimiz söz konusu, öyle bir anlaşma yapalım ki, birer konu belirleyip büyük ivme kazandıracak ticari ilişkilerimize. Bizim de girişimlerde bulunmamız gerekiyor. Macaristan’da öyle ciddi Türk yatırımları var. Sayın Başbakana bazı alanlar önerdik daha fazla fırsatları olan. Bunları somut olarak belirtmek belki erken ancak bir kırılma noktası oluşturmak için bu potansiyel mevcut" cevabını verdi.
Yıldırım, aynı soruya, "Bu alanlar, çeşitli çeşitli seçenekler var, bunları bakanlarımız çalışacaklar, adını koyacağız, ondan sonra karşılıklı bu projeleri hayata geçireceğiz" karşılığını verdi.
"Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinin görüşmede gündeme gelip gelmediğine" ilişkin soru üzerine Yıldırım, "Avrupa Birliği-Türkiye ilişkilerinin geçmişi çok uzun. 40 yılı aşan bir süreden beri, neredeyse yarım asırdır Türkiye AB’ye üye olmaya çalışıyor. Sonradan gelenler geldi geçti, biz hala görüşmele devam ediyoruz. Bizim buradaki bakışımız çok net, AB özellikle İngiltere’nin çıkma kararından sonra tekrar düşünmeli. Gelecek vizyonunu net bir şekilde ortaya koyması lazım. Kafa karışıklığını bir kenara bırakması lazım. Birliğe üye olma konusunda da Macaristan’ın başından beri tutumunda herhangi bir tereddüt yok, çok net, her ortamda her şart altında Türkiye’nin üyeliğini destekliyor, ’ama’lı ’fakat’lı bir tutum içerisine girmiyor. Bunu takdirle karşılıyoruz. Biz samimiyiz artık ama bu iş uzadıkça işin olabilirliği sorgulanmaya başlanıyor. Bizde bir laf vardır, fazla naz aşık usandırır. AB’nin bu konuda hızlı hareket etmesinde fayda var" diye konuştu.
"EVLENECEK DELİKANLI GİBİ ŞUNU SÖYLEMELİYİM"Orban da aynı soruya, "Evlenecek delikanlı gibi şunu söylemeliyim. Çok önemli bir konu, ciddi konu, sadece müzakereler değil. Bu konuya sağduyu ile bakarsak, Türkiye çok kısa sürede en büyük güç olacak bölgede. Her şey burada hareket ediyor. Sizler 80 milyonsunuz ve kısa sürede 100 milyon olacaksınız. Büyüyorsunuz, nüfus artıyor. Birçok Avrupa ülkesinde nüfus azalmakta, şüpheler var gelecekle ilgili, endişeler var. Türkiye yakın zamanda 100 milyon olacak. Ordusu en güçlü ordularından birisi dünyanın. ’Sadece görüşme, müzakere ediyoruz’ konusu yok, çok önemli bir jeopolitik konudan bahsediyoruz. Avrupa’nın Türkiye’ye ihtiyacı var ve öylesine uzun bir yükü altındaysa bir ülke, uzun vadeli konularda. Biz, askıya alma, dondurma gibi şeyleri kesinlikle desteklemiyoruz. Türkiye ile bütün müzakereleri destekliyoruz" açıklamasında bulundu.
Toplantıda, Macaristan ve Türkiye arasında bir dizi anlaşma imzalandı.
(Enise Vural /İHA)